Oral History in Groningen

Hou t was is een oral historyproject waarin Groningers over hun leven van vroeger vertellen. In het najaar van 2010 waren delen van de interviews te zien in het historische magazine van RTV Noord ‘Het verhaal van Groningen’. Ook zijn de complete interviews hier te zien. Fascinerende levensverhalen en geschiedenissen komen zo tot leven.

In Hou t was vertellen Groningers, de titel verklapt het al, over hun leven vroeger. Dat levert interessante, herkenbare en soms ook ontroerende verhalen op, die RTV Noord heeft uitgezonden. Deze televisieverslagen duurden over het algemeen een minuut of zeven en werden ondersteund met passend beeldmateriaal uit de collectie van het GAVA en de Groninger Archieven en zijn hieronder te bekijken.

De complete en ongemonteerde interviews met deze Groningers duren gemiddeld ruim een uur.  De verhalen zijn bovendien uitgebreid samengevat en in fragmenten weergegeven, in het Nederlands. De interviews vinden doorgaans in het Gronings plaats. De taal waarin de geïnterviewden zich het beste kunnen uiten en zich vertrouwd voelen. De setting waarin de geïnterviewden vertellen is hier ook op ingericht: de eigen huiskamer, zittend in een gemakkelijke stoel. Deze ongemonteerde interviews zijn hier te bekijken door te zoeken op de naam van de geïnterviewde.

De verhalen in Hou t was zijn ooggetuigenverslagen en hoeven daarmee niet altijd de historische werkelijkheid weer te geven. Het zijn persoonlijke herinneringen van mensen, maar die zijn daarom niet minder waardevol. Hun leven heeft zich er namelijk wel naar gevoegd.

Enkele voorbeelden

Zoals het verhaal van Derk van der Tuin, in 1921 geboren in Groningen. Hij vertelt over zijn armoedige jeugd in de Noorderbinnensingelbuurt. Het zijn schrijnende verhalen, maar wel ingebed in boeiende anekdotes. Gelukkig heeft Van der Tuin een veel beter leven gehad dan zijn ouders.

Herman Ronde, van een bekend kappersgeslacht uit Stadskanaal, heeft mooie herinneringen over de oorlogstijd. Hij heeft in zijn zaak standsverschillen zien verdwijnen en omgangsvormen zien veranderen. De jaren zeventig waren voor hem deels een zware tijd, want iedereen liet toen zo’n beetje het haar groeien!

Behalve standsverschillen die zeker voor de jongeren onder ons bijna niet meer voor te stellen zijn, is er natuurlijk veel meer veranderd. Veranderingen in de landbouw bijvoorbeeld. Of de rol van religie. Zo vertelt Toos van Etten over de breuk met haar katholieke familie. Als jonge meid ontmoette ze een gereformeerde jongen. Haar vader wilde er niets van weten. De jonge Toos koos voor de liefde en moest daarom breken met haar familie.

Jan Leugs uit Ten Boer kan ook prachtig verhalen over zijn ondernemerschap en supermarkt in Harkstede. Leugs, inmiddels overleden, haalde in 2011 nog het landelijke nieuws omdat hij met zijn 100 jaar nog gewoon auto reed en als vakkenvuller werkzaam was in de supermarkt.

Hou t was is eind 2007 begonnen. Er is over een periode van enkele jaren met meer dan 100 Groningers gesproken.