Filmmaker in de wakkere jaren 70

Bas Schoonenboom (Appingedam 1947) werkte tot aan zijn pensioen bij Landschapsbeheer Groningen. Tegenwoordig is hij coördinator van de Vlindertuin in Lewenborg en nauw betrokken bij het LeRoy gebied in deze wijk.

Zijn verrassend diverse collectie omvat een korte, maar heftige, tijdsperiode namelijk van 1977 tot 1981. Dat begon in Amsterdam en Groningen bij het protest tegen de Neutronenbom in 1977. Hij filmde op Super8 en een aantal van zijn films hebben geluid.

Aktie!
Midden jaren 70 is hij een cursus filmen gaan volgen bij de Universitaire Stichting Vormings Activiteiten (USVA) in Groningen. Zijn filmwerk werd opgemerkt door mensen van de Communistische Partij Nederland (CPN) en hij werd gevraagd om hun acties en bijeenkomsten af en toe te registreren. Hij ging filmen onder de naam Schobas producties.

Kopstukken
Op deze CPN-films staan congressen en andere bijeenkomsten van de partij. Alle landelijke en regionale kopstukken uit voornoemde periode komen voorbij: Fré Meis, Teun Jan Zanen, Geert Lameris, maar ook Wim Kok, toen nog vakbondsleider bij de FNV. Interessant is de scène waarin Fré Meis een toespraak houdt over de aardgasinkomsten voor het noorden. Hij wilde destijds anderhalf miljard gulden (voor die tijd een enorm bedrag) uit de aardgasbaten direct naar Groningen laten vloeien voor werkgelegenheid en toekomstperspectief.

Protestfilms
De ‘protestfilms’ van Schoonenboom gaan over stadsvernieuwing, jeugdwerkloosheid, vrouwenemancipatie, Bestek ’81, een protest tegen het NATO-depot in Ter Apel, de bezetting van Afmeta Coating in Oude Pekela en zoals eerder genoemd tegen de plaatsing van kernwapens in Nederland.

Omdat filmen een dure hobby was, verhuurde hij soms ook filmrollen voor vertoning, hier is helaas wel eens een film bij kwijtgeraakt. Wie weet duiken deze ooit nog eens op.

Activistisch randje
Natuurlijk filmde Schoonenboom niet alleen maar acties en protestbijeenkomsten. Zoals de meeste filmmakers filmde hij ook in zijn directe omgeving. Er zijn beelden van de Zuidlaardermarkt, het Noorderplantsoen, de kerk in de Akkerstraat en van de Groninger binnenstad zuchtend onder de sneeuwval van februari 1978. Al zijn die beelden af en toe toch met een activistisch randje, het ging al gauw over verpaupering en stadsvernieuwing. Hij keek kritisch naar wat er om hem heen gebeurde, zoals de meeste mensen in de tweede helft van de wakkere jaren 70.