Jannie Schuur-Schröder stelt zich voor en vertelt dat ze zes jaar lang bij haar schoonouders heeft gewerkt in Finsterwolde in het armenhuis……

Jannie Schuur-Schröder stelt zich voor en vertelt dat ze zes jaar lang bij haar schoonouders heeft gewerkt in Finsterwolde in het armenhuis ("waarkhoes"). Haar schoonouders beheerden het armenhuis en werden "voader" en "mouder" genoemd.

Mevrouw Schuur vertelt dat ze in een arbeidersgezin in Finsterwolde is opgegroeid. Ze vertelt dat haar ouders hard werkende flinke mensen wa……

Mevrouw Schuur vertelt dat ze in een arbeidersgezin in Finsterwolde is opgegroeid. Ze vertelt dat haar ouders hard werkende flinke mensen waren. Vooral haar moeder was altijd bezig. Zij breide heel veel (oa truien). Als de verloofde van mevrouw Schuur op zaterdagavond langs kwam moest zij eerst nog een nieuwe voet aan een versleten sok breien voor ze uit mocht. Haar moeder breide ondertussen de andere sok af. Mevrouw Schuur heeft een oudere zus en twee oudere broers (waarvan één overleden is). Mevrouw Schuur kon goed leren maar mocht niet naar de ULO want dat was te duur. Haar oudere broer kon nog beter leren en ging wel naar de ULO. Mevrouw Schuur werkte eerst een jaar thuis na de lagere school en vervolgens ging ze aan de slag in een café. Dit werk beviel haar niet en tijdens de Tweede Wereldoorlog kwam ze te werken in een slagerij. Ook na haar huwelijk en na de geboorte van haar dochter werkte ze nog regelmatig in deze slagerij in Finsterwolde.

… ze verkering met een man uit de buurt. Deze man was, evenals haar broer, werkzaam in Duitsland bij de Arbeitseinsatz. Vlak na de bevrijding kwamen haar broer en verloofde terug…

Tijdens de Tweede Wereldoorlog, vertelt mevrouw Schuur, kreeg ze verkering met een man uit de buurt. Deze man was, evenals haar broer, werkzaam in Duitsland bij de Arbeitseinsatz. Vlak na de bevrijding kwamen haar broer en verloofde terug uit Duitsland. Mevrouw Schuur vertelt hoe zij na een (dans)feest thuiskwam in het ouderlijk huis en werd verrast door de aanwezigheid van haar terug gekeerde broer. De andere dag werd ze herenigd met haar verkering. Na zeven jaar verkering trouwden het paar. Na bijna veertig jaar huwelijk overleed haar man.

Mevrouw Schuur vertelt dat ze vanuit Finsterwolde met man en kind naar Oude Pekela verhuisde. Daar werkte ze niet buitenshuis. Haar man werk……

Mevrouw Schuur vertelt dat ze vanuit Finsterwolde met man en kind naar Oude Pekela verhuisde. Daar werkte ze niet buitenshuis. Haar man werkte daar als gymnastiekleraar. Ze woonden niet graag in Oude Pekela en toen haar man een baan kon krijgen als opzichter in Delfzijl verhuisde het gezin (ouders met dochter) naar die plaats.

In Finsterwolde, vertelt mevrouw Schuur, werkte ze bij slachter Teun (spelling onduidelijk). Na haar huwelijk ging ze werken in het armenhui……

In Finsterwolde, vertelt mevrouw Schuur, werkte ze bij slachter Teun (spelling onduidelijk). Na haar huwelijk ging ze werken in het armenhuis in Finsterwolde. Daar waren haar schoonouders, die aanvankelijk landarbeiders waren, beheerder geworden tijdens haar verkeringstijd. Haar schoonzuster werkte er ook maar werd ziek. Mevrouw Schuur verving haar op verzoek van haar schoonvader. Haar schoonmoeder was super netjes en trof een verwaarloosd armenhuis aan bij haar aanstelling. In het armenhuis woonden circa twintig mensen, ongeveer zeven bejaarden en ongeveer dertien kinderen. Sommige kinderen waren in meer of mindere mate gehandicapt. Al deze inwoners moesten gewassen worden (een douchecel was er niet). De bewoners aten in een zaal. Mevrouw Schuur en haar schoonouders aten apart in de keuken. Mevrouw Schuur beschrijft de indeling van het armenhuis (lange gangen, een slaapzaal voor mannen en één voor vrouwen, aan de achterzijde rommelige hokken voor bewoners) Het schoonmaken en wassen leverde veel werk op (een waslijn en zeven linnenrekken vol). Brandstof (turf) werd eens in het jaar aangeleverd en vanaf de zolder in een bak in de keuken gestort. In een grote emaille kookpot werd eten gemaakt (bijna altijd stamppot maar ook maaltijdsoep). Was kwam in een pot op het vuur. Mevrouw Schuur vertelt dat haar schoonmoeder vaak in slaap viel van vermoeidheid tijden het theedrinken, dan werkte mevrouw Schuur door.

Mevrouw Schuur vertelt dat in het armenhuis veelal sociaal zwakkere mensen woonden. Ze vertelt over een aantal kinderen dat in het armenhuis……

Mevrouw Schuur vertelt dat in het armenhuis veelal sociaal zwakkere mensen woonden. Ze vertelt over een aantal kinderen dat in het armenhuis woonde tijdens de periode dat zij er werkte. Naast enkele meer of minder gehandicapte kinderen woonden er ook wezen in het armenhuis en kinderen die door hun vader waren gebracht omdat die niet (meer) voor hen kon zorgen. Bejaarden vonden het vaak erg als ze in het armenhuis terecht kwamen en kregen niet vaak bezoek. De meeste kinderen verlieten het armenhuis als ze gingen trouwen. De kinderen in het armenhuis gingen gewoon naar school. Enkele kinderen gingen waarschijnlijk naar een LOM school. De schoonouders van mevrouw Schuur (Riko en Lise, spelling onduidelijk) woonden in het voorste gedeelte van het armenhuis, waar bewoners uit het achterdeel niet kwamen. De kinderen in het armenhuis noemden haar schoonouders vader en moeder.

Mevrouw Schuur vertelt dat de (wees)kinderen in het armenhuis een beter leven hadden dan vroeger thuis. Ze werden regelmatig gewassen, werde……

Mevrouw Schuur vertelt dat de (wees)kinderen in het armenhuis een beter leven hadden dan vroeger thuis. Ze werden regelmatig gewassen, werden goed gekleed en hadden goed te eten. De kinderen / jongens waren baliekluivers, aldus mevrouw Schuur, ze haalden kattekwaad uit maar wisten uit de handen van de politie te blijven. Mevrouw Schuur heeft, afgezien van één meisje, later geen contact meer gehad met de kinderen uit het armenhuis. Zij verhuisde naar Oude Pekela en later Delfzijl en haar schoonouders kochten een huis tegenover het armenhuis.

Ook in Beerta was een armenhuis vertelt mevrouw Schuur. Er was geen maximum aan het aantal inwoners dat in het armenhuis mocht wonen. De bew……

Ook in Beerta was een armenhuis vertelt mevrouw Schuur. Er was geen maximum aan het aantal inwoners dat in het armenhuis mocht wonen. De bewoners hadden geen privacy. Ze zaten in een grote zaal en er waren geen activiteiten. Mevrouw Schuur stookte de kachel soms op in de zaal omdat ze het koud had waarna de bejaarden altijd klaagden dat het te heet werd. De sfeer was wel gezellig op de zaal vertelt mevrouw Schuur. De bejaarden waren allen zo rond de zeventig jaar en hadden hun hele leven hard gewerkt als landarbeider.

De schoonouders van mevrouw Schuur waren er op beducht dat er niet gepraat zou worden op het dorp over zaken die in het armenhuis gebeurden ……

De schoonouders van mevrouw Schuur waren er op beducht dat er niet gepraat zou worden op het dorp over zaken die in het armenhuis gebeurden vertelt mevrouw Schuur. Als ze bijvoorbeeld een pot ingeweckte bonen meekreeg mocht niemand dat zien ivm roddel en praatjes. Ook de verkering van mevrouw Schuur at wel eens mee in het armenhuis. Haar werkdag was lang, ze kwam om ongeveer zeven uur thuis en ging dan naar haar moeder die op haar dochtertje paste overdag als ze aan het werk was. Ze miste haar dochter niet tijdens het werk en het kind haar ook niet, ook omdat oma en kleindochter een goede band hadden en oma gemakkelijk was met/voor kinderen itt mevrouw Schuur's nette preciese schoonmoeder.

Mevrouw Schuur vertelt dat de gemeente de door het armenhuis gemaakte kosten vergoedde. Alleen buitengewone uitgaven moesten apart aangevraa……

Mevrouw Schuur vertelt dat de gemeente de door het armenhuis gemaakte kosten vergoedde. Alleen buitengewone uitgaven moesten apart aangevraagd worden. Het loon dat mevrouw Schuur kreeg voor de drie dagen in de week dat ze in het armenhuis werkte werd contant uitbetaald. Ze liet het geld dat ze kreeg in het armenhuis liggen bij haar schoonouders en af en toe ging ze winkelen met haar schoonmoeder in Winschoten. Ze hadden het financieel niet slecht mede omdat haar man een goed salaris had als gymnastiekleraar. Haar schoonouders woonden in het voorste gedeelte van het armenhuis. Naast een woonkamer hadden ze daar een kleinere kamer met bedstede. Haar schoonouders werden beheerders van het armenhuis toen ze begin vijftig waren en er hadden zich geen andere kandidaten aangemeld. Toen ze begonnen zat het armenhuis onder de vlooien en vooral haar schoonmoeder viel het erg tegen. Haar schoonvader was tevens koster in de kerk, hoewel hij geen lid was van de kerk, en bovendien doodgraver. Deze bijverdiensten waren nodig omdat ze weinig verdienden als beheerders van het armenhuis. Wel was het zo dat ze kost en inwoning hadden in het armenhuis. Ook mevrouw Schuur at meestal, met goedkeuring van de gemeente, mee in het armenhuis.

Mevrouw Schuur vertelt dat Finsterwolde een (land)arbeidersdorp was. De arbeiders wisten niet waar ze op moesten stemmen bij de verkiezingen……

Mevrouw Schuur vertelt dat Finsterwolde een (land)arbeidersdorp was. De arbeiders wisten niet waar ze op moesten stemmen bij de verkiezingen. De communisten waren de enige politici die hen iets te bieden hadden wat betreft de verbetering van hun werk- en leefomstandigheden. Van de middenstand (volop aanwezig in Finsterwolde) en de boeren hadden de arbeiders weinig te verwachten. Volgens mevrouw Schuur was Finsterwolde niet zo "rood" als mensen vaak dachten. Mevrouw Schuur vertelt dat dochters van de middenstanders niet mochten spelen met haar en haar vriendin omdat zij arbeiderskinderen waren. Haar moeder ging naar de (gereformeerde) kerk. Haar vader niet, die zat ondertussen te kaarten in de kroeg. Er was weinig kerkbezoek en de dominee kwam apart langs vanuit Oosterwold. Mevrouw Schuur's schoonvader was koster in de (Nederlands Hervormde) kerk in Finsterwolde en zorgde dat (alleen de) boeren, dmv hete kolen in een stoof, warme voeten hielden tijdens de dienst. Tegenwoordig zijn er nog steeds communisten in Finsterwolde vertelt mevrouw Schuur, ook in haar familie, maar daar hoor je niet meer zo veel van.

De opstand van landarbeiders in 1929 in Finsterwolde heeft mevrouw Schuur niet bewust meegemaakt. Wel heeft ze nog een herinnering aan paard……

De opstand van landarbeiders in 1929 in Finsterwolde heeft mevrouw Schuur niet bewust meegemaakt. Wel heeft ze nog een herinnering aan paarden die tijdens de opstand langs hun huis voorbij gingen nadat haar moeder haar naar binnen had geroepen. Mevrouw Schuur heeft weinig meer met Finsterwolde en is blij dat ze nu in Delfzijl woont.

Mevrouw Schuur vond het leukste aan haar werk in het armenhuis dat ze een eigen inkomen kreeg. Ze trouwde in 1952, na zeven jaar verkering. ……

Mevrouw Schuur vond het leukste aan haar werk in het armenhuis dat ze een eigen inkomen kreeg. Ze trouwde in 1952, na zeven jaar verkering. Ze hadden een huwelijk gepland, maar toen de datum naderde bleek er nog geen huis beschikbaar. Omdat ze zwanger was werd het huwelijk toch voltrokken. Ze woonden nog een jaar bij hun wederzijdse ouders voordat ze een nieuw gebouwd huis kregen toegewezen.

Mevrouw Schuur vertelt dat er vroeger bij een begrafenis vaak een zwart kleed met daarop geregen een witte tekst ("hier rust etc." ) op het ……

Mevrouw Schuur vertelt dat er vroeger bij een begrafenis vaak een zwart kleed met daarop geregen een witte tekst ("hier rust etc." ) op het zwarte hek rond een graf werd gehangen. Hiervoor moest men betalen en het kleed diende als vervanging van de later te maken grafsteen. De schoonzus van mevrouw Schuur maakte deze kleden en verdiende daarmee een inkomen. De kleden werden hergebruikt waarbij een deel van de tekst (mbt de overleden persoon) werd vervangen. Mevrouw Schuur vertelt van een zieke vrouw die op een gegeven moment dood in haar stoel zat op de zaal in het armenhuis. Ze kreeg een doek omgebonden zodat haar mond niet openviel. De doden in het armenhuis lagen op de gang in hun kist en de aanwezige kinderen konden het tafereel gadeslaan. Ook bij de bejaarden hoorden de kinderen wel eens iets wat niet voor hun oren geschikt was.

De schoonmoeder van mevrouw Schuur zorgde dat Sinterklaas altijd op bezoek kwam in het armenhuis als hij Finsterwolde aandeed. Ook kreeg elk……

De schoonmoeder van mevrouw Schuur zorgde dat Sinterklaas altijd op bezoek kwam in het armenhuis als hij Finsterwolde aandeed. Ook kreeg elke bewoner een kado. Als mensen overleden in het armenhuis waren er niet altijd nabestaanden of familieleden die langskwamen. De gemeente regelde de begrafenis dan ism de schoonmoeder van mevrouw Schuur. Bewoners van het armenhuis die stierven werden begraven in het goedkoopste gedeelte van het kerkhof. Het leven van de bejaarden in het armenhuis was niet zo leuk, ze kwamen vrijwel nooit naar buiten. Eenzaam waren ze niet zozeer, aldus mevrouw Schuur, want ze waren onder elkaar.

Volgens mevrouw Schuur valt het tegenwoordig erg mee met de armoede in Finsterwolde. In Finsterwolde denkt men daar vaak anders over zegt ze……

Volgens mevrouw Schuur valt het tegenwoordig erg mee met de armoede in Finsterwolde. In Finsterwolde denkt men daar vaak anders over zegt ze. Op de zolder van het armenhuis stoof de sneeuw weleens door de kieren over de planken. Dan moest er, weer of geen weer, wel schoongemaakt worden op zolder. Omdat haar schoonmoeder zo precies was moest ze overal schoonmaken. Vooral de bedsteden stonden haar vaak tegen. Vaak was ze erg moe als ze thuis kwam. Ook sloeg ze wel eens wat over als dat niet op viel. Ze werkte van acht tot vier in het armenhuis en at er om zes / zeven uur met haar schoonouders. Iedereen, bewoners en personeel, kreeg hetzelfde te eten. Als er was geslacht was schoonmoeder niet zuinig met de worst.

Mevrouw Schuur vertelt dat alle benodingheden voor het armenhuis werden gekocht bij de winkels in Finsterwolde. Deze rekenden dan af bij de ……

Mevrouw Schuur vertelt dat alle benodingheden voor het armenhuis werden gekocht bij de winkels in Finsterwolde. Deze rekenden dan af bij de gemeente. Als de kosten te hoog opliepen kregen de beheerders dat te horen van de gemeente. Als er iets buitengewoons of nieuws moest worden aangeschaft moest dit eerst worden aangevraagd bij de gemeente. Het armenhuis in Finsterwolde sloot halverwege de jaren zestig. Het gebouw is grotendeels blijven staan.

Mevrouw Schuur's schoonmoeder kookte het eten in het armenhuis. Alles gebeurde in het groot. Er werd gekookt in grote potten op een turfvuur……

Mevrouw Schuur's schoonmoeder kookte het eten in het armenhuis. Alles gebeurde in het groot. Er werd gekookt in grote potten op een turfvuur. Schoonmaken gebeurde met dweil en bezem. Er kwam regelmatig een verpleegster en/of dokter op bezoek om te kijken of er medische hulp nodig was.

Mevrouw Schuur vertelt dat ze tevreden terug kijkt op haar leven. Ze is nooit ziek geweest en ging altijd met vakantie tot haar man overleed……

Mevrouw Schuur vertelt dat ze tevreden terug kijkt op haar leven. Ze is nooit ziek geweest en ging altijd met vakantie tot haar man overleed. Ook financieel waren er geen zorgen. De interviewer bedankt mevrouw Schuur voor het gesprek.