Het is dus zo, als ik het goed begrijp, dat de jongens die hier nou zo'n plezierige, eigenlijk een haast vakantieachtige kampstemming hebben, hier helemaal naartoe gegaan zijn op …

Het is dus zo, als ik het goed begrijp, dat de jongens die hier nou zo'n plezierige, eigenlijk een haast vakantieachtige kampstemming hebben, hier helemaal naartoe gegaan zijn op initiatief van hun ouders en hier dus eigenlijk, nou ja, een soort vormende, een half, een midden stadium doormaken tussen school en vakantie met het doel om hun eigenlijk een zekere sociale verantwoordelijkheid bij te brengen.

Ja, initiatief van de ouders zou ik het liever niet willen noemen. Wel geschiede plaatsing met medewerking van de ouders. Het zijn echter wel jongens- die door wangedrag, door ba…

Ja, initiatief van de ouders zou ik het liever niet willen noemen. Wel geschiede plaatsing met medewerking van de ouders. Het zijn echter wel jongens- die door wangedrag, door baldadigheden, door spijbelen op school, reeds blijkgeven dat ze min of meer verwaarloosd worden en daarom een vormingsperiode hard nodig hebben.

Ja, dat begrijp ik. Dank u wel. En nou over de instelling van de kampen. Ik heb hier bij me zitten dan de heer Lens. Ook van het departement van Onderwijskunst en Wetenschappen di…

Ja, dat begrijp ik. Dank u wel. En nou over de instelling van de kampen. Ik heb hier bij me zitten dan de heer Lens. Ook van het departement van Onderwijskunst en Wetenschappen die de speciaal materiële kant behartigt.

Ik wou u willen vragen, in eerste plaats, hoeveel van de kampen heeft u eigenlijk zo te bedokteren?

Ik wou u willen vragen, in eerste plaats, hoeveel van de kampen heeft u eigenlijk zo te bedokteren?

De dienst heeft ongeveer twaalf kampen voor de jongens in gebruik en daarnaast nog een vijftal voor het werk voor de meisjes.

De dienst heeft ongeveer twaalf kampen voor de jongens in gebruik en daarnaast nog een vijftal voor het werk voor de meisjes.

O, juist. En is het kamp hier, is dat nog een bijzondere in die rij?

O, juist. En is het kamp hier, is dat nog een bijzondere in die rij?

Dit kamp is oorspronkelijk gebruikt voor de landbouwopleiding. Dat wil zeggen, de jongens die uit de werkkampen kwamen en die geschikt waren en ook zich roepen voelden om in de la…

Dit kamp is oorspronkelijk gebruikt voor de landbouwopleiding. Dat wil zeggen, de jongens die uit de werkkampen kwamen en die geschikt waren en ook zich roepen voelden om in de landbouw een toekomst te vinden, die werden daar geschoold voor het beroep van landarbeider. Dit is na de bevrijding is dit gewijzigd en zoals de heer Schat u al heeft verteld, is dit kamp ingesteld voor de baldadige schooljeugd.

Dank u wel. Juist, ik dank u zeer. Het heeft natuurlijk heel wat voeten in de aarde, zo'n materiële verzorging van het kamp. En daar kunt u misschien nog wel deel aan daarvan.…

Dank u wel. Juist, ik dank u zeer. Het heeft natuurlijk heel wat voeten in de aarde, zo'n materiële verzorging van het kamp. En daar kunt u misschien nog wel deel aan daarvan.

Inderdaad baart de materiële voorziening van de kampen grote zorgen. Zoals u al zult begrijpen zijn we in de bezettingsjaren ook op een geweldige wijze geplunderd en de inventari…

Inderdaad baart de materiële voorziening van de kampen grote zorgen. Zoals u al zult begrijpen zijn we in de bezettingsjaren ook op een geweldige wijze geplunderd en de inventaris van de kampen moest vrijwel geheel opnieuw erin gebracht worden. Zoals u wel gemerkt zult hebben is de inrichting allesbehalve luxueus, maar getracht wordt om toch voldoende materiaal bij elkaar te krijgen zodat het kamp naar behoren kan functioneren. Daarin zijn we geloof ik wel geslaagd.

Juist, uit die tijd van inrichting van de kampen, daarvan kan meneer Pals ons waarschijnlijk nog het een en ander vertellen, die heeft het allemaal meegemaakt. Hij is op het ogenb…

Juist, uit die tijd van inrichting van de kampen, daarvan kan meneer Pals ons waarschijnlijk nog het een en ander vertellen, die heeft het allemaal meegemaakt. Hij is op het ogenblik wel een stadgenoot van ons geworden, hij is Groninger, maar dat neemt niet weg dat zijn belangstelling nog maar zo groot is dat hij vanavond vandaag ook dat kamp hier heeft opgezegd.

Ja inderdaad. Inderdaad meneer Stappershoef, ik heb in de oorlogsjaren en twee jaar na de bevrijding dit werk van zeer nabij meegemaakt en ik weet dus ook wel dat het heel wat moe…

Ja inderdaad. Inderdaad meneer Stappershoef, ik heb in de oorlogsjaren en twee jaar na de bevrijding dit werk van zeer nabij meegemaakt en ik weet dus ook wel dat het heel wat moeite heeft gekost om de zaak weer op gang te brengen, vooral kort na de bevrijding toen pas duidelijk tot uiting kwam hoeveel we verloren waren.

Maar vooral en bijzonder het werk voor de baldadige jeugd, daar heb ik toen ik dan nog bij onderwijs werkzaam was. Vrij veel werk ook mogen verzetten, het werk voor deze baldadig…

Maar vooral en bijzonder het werk voor de baldadige jeugd, daar heb ik toen ik dan nog bij onderwijs werkzaam was. Vrij veel werk ook mogen verzetten, het werk voor deze baldadige jongens werd dan ook al heel gauw de oogappel van de afdeling sociale jeugdzorg, omdat men daar trouwens in de hele kinderbescherming begreep dat deze jongens die nog niet en soms zelfs bij lange na niet misdadig genoemd kunnen worden, toch steun behoeven om afgeleiden, verder afgeleiden te voorkomen. Hoe eerder we beginnen met het weer op het goede pad brengen van jongens, heeft de kinderbescherming geleerd hoe beter en daarom is juist dit werk waar wij met de jongens beginnen op een nog zeer jeugdige leeftijd van zo'n enorme betekenis, zo groot dat dit werk voorlopig nog niet voldoende uitgebouwd is en alle steun van overheid en particulier initiatief behoeft om het de plaats te geven die het werkelijk verdient. Het is misschien, mag ik in dit verband meneer Stappershoef nog meedelen, u hebt nu zelf gezien hoe het hier in het kamp gaat, het is misschien aardig vooral voor de Groningers om te weten dat ook Groningen een kans krijgt om jongens uit Groningen in zo'n kamp voor enige tijd te plaatsen. Dat zal nog dit jaar het geval zijn.

Dan lijkt het me goed om de Groningers maar vast kennis te laten maken met hun kampcommandant. En hier is dan heer Frens die ik ontzettend graag zou horen over dit kamp. Over wat …

Dan lijkt het me goed om de Groningers maar vast kennis te laten maken met hun kampcommandant. En hier is dan heer Frens die ik ontzettend graag zou horen over dit kamp. Over wat het tot nu toe vooral de laatste tijd geweest is voor al zijn bewoners en wat hij eigenlijk ook speciaal in zijn sfeer vroeg te bereiken.

De bedoeling van ons werk hier in dit kamp is om deze jongens te leren zo snel mogelijk gemeenschapsmens te worden. Vooral in de aanvang wanneer ze hier zijn en ze kennen elkaar n…

De bedoeling van ons werk hier in dit kamp is om deze jongens te leren zo snel mogelijk gemeenschapsmens te worden. Vooral in de aanvang wanneer ze hier zijn en ze kennen elkaar nog heel slecht, dan zijn ze het niet met elkaar eens, ze vechten, zijn wantrouwig tegenover elkaar, maar ook vooral ten opzichte van de leiding. En nou is de bedoeling met zoveel mogelijk gemeenschapswerk, en we beginnen daar al met de eenvoudigste dingen mee, met gemeenschappelijke maaltijden bijvoorbeeld en verdere gemeenschappelijke dingen om deze knaapjes op elkaar in te stellen, zodat ze met elkaar iets kunnen doen en zo ook leren voor elkaar veel over te hebben. Want wanneer ze dat hier in een gemeenschap als deze leren, waar ze met 50 of 60 jongens bij elkaar zijn, dan zullen ze stellig wanneer ze weer naar huis gaan, in huis gemeenschapsmens kunnen zijn. En ook bestaat er dan een grote kans, een zeer grote kans zelfs, dat ze straks in hun plaats waar ze zijn, alle moeilijkheden die erop gaan afstormen, dat ze die kunnen weerstaan. Doordat ze geleerd hebben, hun medemensen van een andere kant te leren zien, en niet alleen van de slechte kant, maar ook van de goede kant. Dus gemeenschapsmens maken is wel het eerste werk wat wij in ons kamp beogen.

Het inrichten van zo'n tentoonstelling als we vandaag kunnen zien, draagt natuurlijk ook bij tot de doel wat u daar even geschetst hebt.

Het inrichten van zo'n tentoonstelling als we vandaag kunnen zien, draagt natuurlijk ook bij tot de doel wat u daar even geschetst hebt.

En misschien kunt u nog iets van de beweegredenen tot het inrichten van deze tentoonstelling vertellen.

En misschien kunt u nog iets van de beweegredenen tot het inrichten van deze tentoonstelling vertellen.

We hebben de jongens in ons kamp drie maanden, en wij moeten om deze jongens het kamp goed te laten beleven, hoogtepunten hebben in ons werk. En daarom zoeken we elke keer iets ni…

We hebben de jongens in ons kamp drie maanden, en wij moeten om deze jongens het kamp goed te laten beleven, hoogtepunten hebben in ons werk. En daarom zoeken we elke keer iets nieuws. Zo ook nu is er eerst gedacht, omdat deze jongens handenarbeid hebben en zelf werkstukjes maken, een tentoonstelling te organiseren van de stukjes die ze zelf gemaakt hebben. Maar een van de mensen hier in het kamp kwam op het goede idee om, hier een les aan te verbinden door ze iets van de industrie van hun eigen land te laten zien. En wij meenden dat wanneer ze dat zelf mochten opbouwen en al het werk wat eraan verbonden was mochten doen, dat zij veel beter nog iets van de industrie zouden leren kennen als wanneer ze dat zonder meer zouden gaan vertellen. Zo zijn er aan deze tentoonstelling voor deze jongens verschillende functies verbonden. Alle 60 jongens hebben een bepaalde functie. Diversen zijn standvertegenwoordiger, vertellen u wanneer u langs de tentoonstelling loopt over de industrie van de bepaalde grondstof die ze te verwerken hebben tot het uiteindelijke product. Anderen zijn barexploitant en nog de rest is politie onder leiding van twee politiecommissarissen die hier in keurig uniform rondflaneren.